Skip to main content

Excel'de EĞER fonksiyonunu VE, YADA ve DEĞİL ile nasıl kullanılır?

Author: Kelly Last Modified: 2025-06-10

Excel'in EĞER fonksiyonu, mantıksal işlemlerin veri işlemedeki gücünü ve esnekliğini gösteren bir kanıttır. EĞER fonksiyonunun özü, koşulları değerlendirebilme ve bu değerlendirmelere göre belirli sonuçlar döndürebilme yeteneğinde yatmaktadır. Temel bir mantık üzerine çalışır:

=EĞER(şart, doğruysa_değer, yanlışsa_değer)

VE, YADA ve DEĞİL gibi mantıksal operatörlerle birleştirildiğinde, EĞER fonksiyonunun yetenekleri önemli ölçüde genişler. Bu kombinasyonun gücü, birden fazla koşulu aynı anda işleyebilme ve çeşitli karmaşık senaryolara uyum sağlayabilen sonuçlar sunabilme yeteneğinde yatmaktadır. Bu eğitimde, Excel'de bu güçlü fonksiyonları etkili bir şekilde nasıl kullanabileceğinizi keşfedecek ve veri analizinde yeni boyutlar açarak karar alma sürecinizi nasıl geliştirebileceğinizi öğreneceksiniz. Hadi başlayalım ve bu etkileyici Excel fonksiyonlarının pratik uygulamalarını keşfedelim!

A screenshot showing a nested Excel formula combining IF, AND, OR, and NOT for bonus eligibility calculations


EĞER VE formülü

Birden fazla koşulu değerlendirmek ve tüm koşullar karşılandığında (DOĞRU) belirli bir sonuç döndürmek, herhangi bir koşul karşılanmadığında ise (YANLIŞ) farklı bir sonuç döndürmek için, VE fonksiyonunu EĞER ifadesinin mantıksal testi içinde kullanabilirsiniz. Bunun yapısı şu şekildedir:

=EĞER(VE(şart1, şart2, …), tümü_doğruysa_değer, herhangi_biri_yanlışsa_değer)

Örneğin, bir öğretmen olduğunuzu ve öğrenci notlarını analiz ettiğinizi hayal edin. Öğrencinin geçip geçmediğini iki kritere göre belirlemek istiyorsunuz: "70'ten yüksek puan" VE "%80'den fazla devamsallık".

  1. İlk öğrencinin verilerini incelemeye başlayın; öğrencinin puanı B2 hücresinde ve devamsallığı C2 hücresinde olsun. Bu öğrenci için aşağıdaki formülü D2'ye uygulayın:
    =IF(AND(B2>70, C2>80%), "Pass", "Fail")
    İpucu: Bu formül, B2'deki puanın 70'ten yüksek olup olmadığını ve C2'deki devamsallığın %80'den fazla olup olmadığını kontrol eder. Her iki koşul da karşılanıyorsa "Geçti"; aksi takdirde "Kaldı" döndürür.
  2. Formülü sütun boyunca aşağı çekerek her öğrencinin puanını ve devamsallığını değerlendirin.

    A screenshot of IF AND formula used in Excel


EĞER YADA Formülü

Birden fazla koşulu değerlendirmek ve herhangi bir koşul karşılandığında (DOĞRU) belirli bir sonuç döndürmek, hiçbir koşul karşılanmadığında ise (YANLIŞ) farklı bir sonuç döndürmek için, YADA fonksiyonunu EĞER ifadesinin mantıksal testi içinde kullanabilirsiniz. Formülün yapısı şu şekildedir:

=EĞER(YADA(şart1, şart2, …), herhangi_biri_doğruysa_değer, hepsi_yanlışsa_değer)

Örneğin, eğitim bağlamında, öğrencilerin geçme kriterlerinde daha esnek bir yaklaşım düşünün. Burada, bir öğrenci "ya 90'dan yüksek puan alıyorsa" YADA "%95'ten fazla devamsallığa sahipse", geçer.

  1. İlk öğrencinin performansını değerlendirmeye başlayın; öğrencinin puanı B2 hücresinde ve devamsallığı C2 hücresinde olsun. Değerlendirmek için bitişik bir hücreye, örneğin D2'ye formülü uygulayın:
    =IF(OR(B2>90, C2>95%), "Pass", "Fail")
    İpucu: Bu formül, B2 hücresindeki puanın 90'dan yüksek olup olmadığını veya C2 hücresindeki devamsallığın %95'ten fazla olup olmadığını kontrol eder. Herhangi bir koşul karşılanıyorsa "Geçti"; aksi takdirde "Kaldı" döndürür.
  2. Bu formülü sütun boyunca kopyalayarak listedeki her öğrenci için hızlı bir değerlendirme yapabilirsiniz.

    A screenshot of IF OR formula used in Excel


EĞER DEĞİL Formülü

Bir koşulu değerlendirmek ve koşul karşılanmadığında (YANLIŞ) belirli bir sonuç döndürmek, koşul karşılandığında ise (DOĞRU) farklı bir sonuç döndürmek için, EĞER ifadesi içindeki DEĞİL fonksiyonunu kullanabilirsiniz. Bu formülün yapısı şu şekildedir:

=EĞER(DEĞİL(şart), yanlışsa_değer, doğruysa_değer)

Pratik bir örnek olarak, çalışanların primlerinin devamsallıklarına göre belirlendiği bir işyeri senaryosu düşünelim. Çalışanlar, "3 günden fazla izin kullanmadılarsa" prim almaya hak kazanırlar.

  1. İlk çalışan için bu durumu değerlendirmek üzere, izin günleri B2 hücresinde olsun, şu formülü kullanın:
    =IF(NOT(B2>3), "Eligible", "Not Eligible")
    İpucu: Bu formül, B2'deki izin günlerini kontrol eder. Eğer 3'ten fazla değilse "Uygun"; aksi takdirde "Uygun Değil" döndürür.
  2. Bu formülü sütun boyunca kopyalayarak her çalışan için uygulayın.

    A screenshot of IF NOT formula used in Excel


EĞER ve mantıksal fonksiyonlarla gelişmiş senaryolar

Bu bölümde, Excel'in EĞER fonksiyonunun VE, YADA ve DEĞİL gibi mantıksal operatörlerle karmaşık kullanımı ele alınacaktır. Bu bölüm, büyük/küçük harfe duyarlı değerlendirmelerden iç içe EĞER ifadelerine kadar her şeyi kapsayarak, Excel'in karmaşık veri analizindeki esnekliğini sergilemektedir.


Eğer koşulunuz karşılanıyorsa, hesapla

Excel'in EĞER fonksiyonu, önceden tanımlanmış sonuçlar sağlamakla kalmaz, aynı zamanda VE, YADA ve DEĞİL gibi mantıksal operatörlerle birleştirildiğinde, belirlenen koşulların doğru veya yanlış olmasına bağlı olarak çeşitli hesaplamalar yapabilir. Burada, bu işlevselliği sergilemek için EĞER VE kombinasyonunu örnek olarak kullanacağız.

Satış ekibini yönettiğinizi ve bonusları hesaplamak istediğinizi hayal edin. Bir çalışanın "haftalık satışlarında %10 bonus" alabilmesi için "satışları $100'u aşmalı" VE "haftada 30 saatten fazla çalışmış olması" gerekmektedir.

  1. İlk değerlendirmeye başlamak için, Alice'in verilerine bakın; satışları B2 hücresinde ve çalıştığı saatler C2 hücresinde olsun. D2'ye şu formülü uygulayın:
    =IF(AND(B2>100, C2>30), B2*0.1, 0)
  2. Bu formülü takımınızın geri kalanına sütun boyunca kopyalayarak her çalışanın bonusunun aynı kriterlere göre hesaplandığından emin olun.

    A screenshot demonstrating an Excel formula that calculates a bonus using the IF and AND functions

Not: Bu bölümde, belirli koşullara dayalı hesaplamalar için EĞER fonksiyonunun VE ile kullanımına odaklandık. Bu kavram, YADA ve DEĞİL ile de genişletilebilir ve iç içe mantıksal fonksiyonlarla Excel'de çeşitli koşullu hesaplamalar yapılmasını sağlar.


Büyük/küçük harfe duyarlı VE, YADA ve DEĞİL ifadeleri

Excel'de, VE, YADA ve DEĞİL gibi mantıksal fonksiyonlar genellikle büyük/küçük harfe duyarlı değildir ancak metin verilerinde büyük/küçük harf duyarlılığının önemli olduğu senaryolar vardır. EXACT fonksiyonunu bu mantıksal operatörlerle entegre ederek, böyle büyük/küçük harfe duyarlı koşulları etkili bir şekilde ele alabilirsiniz. Bu bölümde, büyük/küçük harfe duyarlı bir yaklaşımla EĞER ve YADA fonksiyonlarının kullanımını örnek olarak gösteriyoruz.

Bir perakende senaryosu hayal edin; bir ürün ya "satışları $100'u aşarsa" YADA "kodu büyük/küçük harfe duyarlı bir kontrolde tam olarak 'ABC' ile eşleşiyorsa" promosyona uygun kabul edilir.

  1. 2. satırda listelenen ilk ürün için, satışları B2 hücresinde ve ürün kodu C2 hücresinde olsun, D2'ye şu formülü kullanın:
    =IF(OR(B2>100, EXACT(C2,"ABC")), "Promotion Eligible", "Not Eligible")
    İpucu: Bu formül, B2'deki satış rakamının $100'ü aşıp aşmadığını veya C2'deki ürün kodunun tam olarak 'ABC' olup olmadığını değerlendirir. Bu koşullardan herhangi biri karşılanıyorsa ürün promosyona uygun kabul edilir; her ikisi de karşılanmıyorsa uygun değildir.
  2. Bu formülü tüm ürünler için sütun boyunca çoğaltarak, satış ve büyük/küçük harfe duyarlı ürün kodu kriterlerine göre promosyon uygunluklarını tek tip bir şekilde değerlendirin.

    A screenshot of an Excel formula using IF, OR, and EXACT to perform a case-sensitive check for promotion eligibility

Not: Bu bölümde, büyük/küçük harfe duyarlı değerlendirmeler için EĞER ve YADA fonksiyonlarının EXACT fonksiyonuyla kullanımını gösterdik. Benzer şekilde, EXACT fonksiyonunu VE, YADA, DEĞİL veya iç içe mantıksal fonksiyonlarla birlikte EĞER formüllerinizde kullanarak Excel'de çeşitli büyük/küçük harfe duyarlı gereksinimleri karşılayabilirsiniz.


EĞER'i iç içe VE, YADA, DEĞİL ifadeleriyle entegre etme

Excel'in EĞER fonksiyonu, VE, YADA ve DEĞİL ile iç içe kullanıldığında, daha katmanlı koşulları işlemek için akıcı bir yaklaşım sunar. Bu bölüm, bu iç içe fonksiyonların perakende ortamında uygulanmasını örnekleyen bir senaryo sağlar.

Farklı ürün kategorilerinden sorumlu bir ekibi denetlediğinizi ve bonus uygunluklarını belirlemek istediğinizi varsayalım. Bir çalışan, "$100 üzerinde satış yaparsa" VE ya "haftada 30 saatten fazla çalışırsa" YADA "Elektronik departmanında çalışmıyorsa" bonus almaya hak kazanır.

  1. Önce Anne'nin performansını değerlendirin; satışları B2 hücresinde, çalıştığı saatler C2 hücresinde ve departmanı D2 hücresinde olsun. E2'deki formül şu olacaktır:
    =IF(AND(B2>100, OR(C2>30, NOT(D2="Electronics"))), "Eligible", "Not Eligible")
    İpucu: Bu formül, Anne'nin satışlarının $100'ü aşıp aşmadığını ve ya 30 saatten fazla çalışıp çalışmadığını veya Elektronik departmanında çalışmadığını kontrol eder. Eğer bu kriterleri karşılıyorsa "Uygun"; aksi takdirde "Uygun Değil" olarak değerlendirilir.
  2. Bu formülü her çalışan için sütun boyunca kopyalayarak, satışları, çalıştıkları saatler ve departmanlarına göre bonus uygunluklarını tek tip bir şekilde değerlendirin.

    A screenshot showing a nested Excel formula combining IF, AND, OR, and NOT for bonus eligibility calculations


İç içe EĞER fonksiyonları VE, YADA, DEĞİL ile

Veri analizin birden fazla koşullu kontrol içerdiğinde, Excel'deki iç içe EĞER fonksiyonları güçlü bir çözüm sunar. Bu yöntem, ayrı EĞER ifadelerini oluşturmayı ve VE, YADA ve DEĞİL mantığını içeren farklı koşulları tek bir akıcı formüle entegre etmeyi içerir.

Çalışan performansının "Mükemmel", "İyi", veya "Normal" olarak değerlendirildiği bir işyeri düşünün; bu değerlendirmeler satışlara, çalışılan saatlere ve politika uyumluluğuna göre yapılır:

  • "Mükemmel" için $150 üzerinde satışlar VE 35 saatten fazla çalışılan saatler.
  • Aksi takdirde, "İyi" için $100 üzerinde satışlar YADA politika ihlali 1'den fazla DEĞİL.
  • Bu koşullardan hiçbiri karşılanmıyorsa "Normal".

Yukarıdaki koşullara göre her bir çalışanın performansını değerlendirmek için lütfen şu adımları izleyin:

  1. Anne'nin değerlendirmesine başlayın; satışları B2 hücresinde, çalıştığı saatler C2 hücresinde ve politika ihlalleri D2 hücresinde olsun. E2'deki iç içe EĞER formülü şu şekildedir:
    =IF(AND(B2>150, C2>35), "Excellent", IF(OR(B2>100, NOT(D2>1)), "Good", "Fair"))
    İpucu: Bu formül önce Anne'nin satışlarının ve saatlerinin "Mükemmel" kriterlerini karşılayıp karşılamadığını kontrol eder. Eğer karşılamıyorsa, "İyi" için uygun olup olmadığını değerlendirir. Hiçbir koşul karşılanmıyorsa "Normal" olarak sınıflandırılır.
  2. Bu iç içe EĞER formülünü her bir çalışan için genişletin ve birden fazla kriter boyunca performanslarını tutarlı bir şekilde değerlendirin.

    A screenshot illustrating a nested IF formula in Excel that evaluates employee performance based on multiple criteria


EĞER'i VE, YADA, DEĞİL ile kullanma: Sıkça sorulan sorular

Bu bölüm, Microsoft Excel'de EĞER'i VE, YADA ve DEĞİL ile kullanma konusunda sıkça sorulan soruları yanıtlamayı amaçlamaktadır.

VE, YADA ve DEĞİL fonksiyonları kaç koşulu destekleyebilir?
  • VE ve YADA fonksiyonları en fazla 255 bireysel koşulu destekleyebilir. Ancak, bakımının zorlaşmaması için yalnızca birkaç koşul kullanmanız önerilir.
  • DEĞİL fonksiyonu yalnızca bir koşul alır.
Bu fonksiyonlarda <, >, = gibi operatörleri kullanabilir miyim?

Kesinlikle, Excel'in VE, YADA ve DEĞİL fonksiyonlarında küçük (<), büyük (>), eşit (=), büyük veya eşit (>=) ve benzeri operatörleri kullanarak koşullar oluşturabilirsiniz.

Bu fonksiyonlarda #DEĞER! hatası neden oluşur?

Excel'in VE, YADA ve DEĞİL fonksiyonlarında #DEĞER! hatası genellikle formülün herhangi bir belirtilen koşulu karşılamaması veya formülün yapısında bir sorun olması durumunda ortaya çıkar. Bu, Excel'in girdiyi veya formül içindeki koşulları doğru bir şekilde yorumlayamadığını gösterir.


Yukarıda, Excel'de EĞER'i VE, YADA ve DEĞİL fonksiyonlarıyla kullanma ile ilgili tüm ilgili içerik bulunmaktadır. Umarım bu eğitim size faydalı olmuştur. Daha fazla Excel ipucu ve hilesini keşfetmek istiyorsanız, binlerce eğitimin yer aldığı kapsamlı koleksiyonumuza ulaşmak için lütfen buraya tıklayın.